EDNL - Selectief opinieonderzoek door de Atlantische Commissie doet afbreuk aan geloofwaardige Europese defensiesamenwerking
‘’Draagvlak voor Europese defensiesamenwerking in vrije val’’ prijkt de ondertitel van het Kantar opinieonderzoek dat in opdracht van de Atlantische Commissie is uitgevoerd. Maar klopt deze bevinding wel?
Uitgangspunt van dit onderzoek was om de kennis en houding van Nederlanders ten aanzien van de NAVO in beeld te brengen. Dit resulteerde in een onmiskenbaar positief resultaat; 7 op de 10 mensen ziet de alliantie als een positieve bijdrage aan de relatie tussen de VS en Nederland. De conclusies die de commissie trekt over Europese veiligheidssamenwerking staan daarentegen op losse grond. Allereerst kan het onderzoek op weinig representativiteit bogen – wat voor uitspraak kan worden gemaakt over draagvlak wanneer 40 tot 50% van de participanten meldt het antwoord op de vraag niet te weten of zich er neutraal tegenover de verhoudt? Schrijnender nog is dat een letterlijke vraag naar draagvlak voor Europese defensiesamenwerking nooit aan de participanten is gesteld. De vragen die wel gesteld zijn bieden slechts een valse tweedeling waarin de machtsuitoefening door de EU enkel bewerkstelligd kan worden ten koste van de VS. Dit is een vertekend beeld van de daadwerkelijke machtsvermenigvuldigende potentie voor de NAVO als geheel. Eveneens wordt gebruik gemaakt van een stroman argument als Europese defensiesamenwerking wordt gelijkgesteld aan het onwerkbare vage begrip ‘’eigen Europese defensie’’. Ook dit leidt niet tot een geloofwaardige conclusie.
Andere opinieonderzoeken bieden een veel duidelijker beeld - opinieonderzoekers Yougov, Datapraxis, AnalitiQs tonen aan dat de afname van vertrouwen in defensiesamenwerking te herleiden is naar een afname van vertrouwen in Europese instituties in het algemeen vanwege inadequate reactie op de corona-crisis. Dit is dus geen specifieke afkeer van defensiesamenwerking, maar eerder een algehele crisis of confidence. Tegelijkertijd wijzen deze onderzoeken geenszins op een opwelling van hernieuwd vertrouwen in trans-Atlantische samenwerking, Slechts een kwart van de Nederlanders vertrouwt erop dat de VS niet weer een Trump-figuur als president zal kiezen en denkt 56% dat het Amerikaanse politieke systeem überhaupt kapot is. Dit leidt er dan ook toe dat minder dan een derde van de Nederlanders het land zien als een bondgenoot waarmee wij belangen en waarden delen, terwijl 41% de VS ziet als een noodzakelijke partner waarmee wij strategisch moeten samenwerken. Om deze redenen onder meer stelt 60% van de Nederlanders dat Europa niet altijd op de VS kan rekenen en dat we voor onze eigen defensiecapaciteit moeten kunnen zorgen. Dit is bepaald geen vrije val van draagvlak in defensiesamenwerking in Europa!
Namens het bestuur van Eurodefense Nederland, Den Haag, 29 juni 2021
