Initiatiefnota Europese Munitieproductie van Kamerleden Boswijk en Tuinman
 |
De initiatiefnota pleit deels voor versnelde munitieproductie in elders in Europa. Wij vragen ons af of de invloed vanuit Defensie en de Tweede Kamer significant is, waar het gaat om productie buiten Nederland. Daar zou de Europese Commissie of de Europese Raad d.m.v. EDA misschien invloed op kunnen uitoefenen. Het primaat ligt daarbij immers in de landen waar deze productie plaatsvindt.
Voor productie in Nederland zou de regering met diverse ministeries wél invloed kunnen uitoefenen. Te denken valt daarbij vooral aan grootschalige licentieproductie van bestaande munitiesoorten. De focus voor product-ontwikkeling zou naar onze mening bij de oorspronkelijke fabrikanten moeten blijven.
Wij hebben nog wel enkele suggesties voor vragen aan de opstellers en de staatssecretaris aan de leden van de Vaste Commissie voor Defensie in de Tweede Kamer gestuurd m.b.t. de in de nota voorgestelde beslispunten:
Beslispunt 1 (Langlopende orders plaatsen bij munitiefabrikanten)
Wat zou de rol van de Europese Commissie (DEFIS), EDA of OCCAR bij het plaatsen van langlopende orders moeten zijn? Bijvoorbeeld om nationale orders te bundelen?
De Europese Commissie heeft op 15 maart in het kader van het European Defence Investment Plan (EDIP) een bedrag van € 513 miljoen voor het ASAP project beschikbaar gemaakt om munitieproductie in Europa te versnellen. Hoe past dat bij uw nota?
Zijn de ASAP voorwaarden naar uw mening passend om naast de EU subsidie nog bijna € 1 mld private investeringen aan te trekken?Hoe is het groeien van een “munitieberg” te voorkomen?
Garanties voor langdurige feitelijke afname zouden bij verminderd verbruik op langere termijn tot een groot overschot aan munitie kunnen leiden.Hoe kunnen we het annuleringsrisico van lopende orders voorkomen om dit zakelijk aanvaardbaar te maken.
Beslispunt 2 (Garantiestelling afgeven aan defensiebedrijven)
Zou een garantie om productiefaciliteiten te bouwen en/of beschikbaar te houden niet effectiever zijn dan een garantie voor langdurige afname? En minder kostbaar?
Vindt u het ook belangrijk dat er wordt overlegd met het bedrijfsleven?
Medewerking van bedrijven met de voorgestelde nieuwe concepten is noodzakelijk. Kunt u aangeven hoe u bedrijven wil betrekken en verleiden om mee te doen?
Beslispunt 3 (Financiering)
Zou het niet beter zijn om Defensie in de ESG criteria onder de S (Social) op te nemen op basis van United Nations Sustainable Development Goal 16 (UN SDG16): “Een veilige samenleving”?
Dit is in de Europese Raad en Commissie wellicht kansrijker te realiseren dan toevoegen van een “D” als unieke uitzondering.Is het in deze nota bedoelde beleid voldoende is om munitieproductie gang te brengen?
Mogelijk zijn er aanvullende voorwaarden nodig m.b.t. bancaire diensten, voorfinanciering om grondstoffen in te kopen en het personeelsbestand uit te breiden.
Beslispunt 4 (Oprichting Munitie Taskforce)
Welke andere relevante vaste Kamercommissies zijn bij deze initiatiefnota betrokken?
Beslispunt 5 (Onderzoek naar eigen productie van munitie en onderdelen)
Er zijn veel soorten munitie. Welke soorten zouden naar uw mening in Nederland geproduceerd moeten worden? Ook kapitale munitie, zoals luchtverdedigings- en landdoel raketten voor land-, luchtmacht en marine? Past dat in de plannen van andere landen?
Welke mogelijkheden zijn er om buitenlandse bedrijven te stimuleren om in ons land een productiefaciliteit op te richten?
Zijn er buitenlandse (munitie) fabrikanten die op dit moment openstaande (compensatie) verplichtingen hebben?Wat voor rol spelen overwegingen van Europese strategische autonomie bij het opschalen van de defensie-industrie?
Bijvoorbeeld door spreiding van productie over ons continent, met name op locaties die in een grootschalig conflict moeilijker bereikbaar zijn voor Rusland.Onder welke omstandigheden acht u toepassing van de Rijkscoördinatieregeling voor het stroomlijnen en bespoedigen van vergunningverlening van belang?
Is er voldoende opslagcapaciteit in Nederland?
Gegeven het feit dat er, ook vanuit de regering aangedrongen wordt op "een oorlogseconomie", onder welke omstandigheden zou de regering aanwijzingen moeten geven aan het bedrijfsleven om capaciteiten, aanvoer van ruwe materialen en halffabrikaten, etc te reguleren ?
Een munitiefabriek komt er niet vanzelf. De Europese en NATO politieke leiders staan te schreeuwen om het opschalen van de munitieproductie. Een grote Nederlandse ondernemer staat te trappelen om daar gehoor aan te geven. De regering twijfelt echter en zegt tot nu toe nee.
Welke uitweg ziet u uit deze impasse?
Beslispunt 6 (Stroomlijnen regelgeving: processen en procedures)
Wat voor rol zou de EU moeten spelen in het wegnemen van belemmeringen voor versnelde munitieproductie? Met name in de sfeer van wet- en regelgeving?
Beslispunt 7 (Grondstoffen voor defensieindustrie voorrang)
Hoe zouden kritieke grondstoffen in Nederland, Europa en buiten Europa veiliggesteld kunnen worden voor de defensieproductie?
In onze markteconomie is het lastig om leveranciers aanwijzingen te geven of beslag te leggen.
Een oorlogseconomie heeft immers vergaande consequenties!
Beslispunt 8 (Meer Europese standaardisatie)
Zou een intensief PESCO project zoals “vereenvoudigen van grensoverschrijdend militair transport binnen Europa” een effectieve oplossing zijn om standaardisatie te versnellen?
Er wordt immers al tientallen jaren ingezet op standaardisatie. Er zijn ook al veel Europese en NAVO standaarden. Ook voor munitie. Het sorteert echter te weinig effect. Vaak door lage prioriteit, nationale wetgeving en incompatibele legacy systemen.
